1 kwietnia w Gminie Wydminy będzie obchodzona 67. Rocznica śmierci ppor. Kazimierza Chmielowskiego „Rekina”

Bez nazwy 11 kwietnia w Gminie Wydminy będzie obchodzona 67. Rocznica śmierci ppor. Kazimierza Chmielowskiego „Rekina”, żołnierza 3 Brygady Wileńskiej AK kpt. Gracjana Fróga „Szczerbca”, 5 Brygady Wileńskiej AK mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” i zastępcę dowódcy 3 Wileńskiej Brygady Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Wójt Gminy Wydminy Radosław Król oraz Przewodnicząca Rady Gminy Grażyna Plato upamiętniając te wydarzenie złożą kwiaty pod pomnikiem ppor. Kazimierza Chmielowskiego ps. „Rekin”.

Kazimierz Chmielowski „Rekin” urodził się 23 sierpnia 1925 r. w Żabińcach w woj. Tarnopolskim. 22 października 1943 r. dołączył do działającej w okolicach Wilna grupy por. Gracjana Fróga „Szczerbca” (od marca 1944 r. występowała jako 3. Brygada Wileńska AK. 10 maja 1945 roku wszedł w skład 5 Wileńskiej Brygady AK mjr. „Łupaszki”, jako podoficer szkoleniowy a następnie dowódca plutonu w 2 szwadronie. Kilkakrotnie brał udział w starciach z patrolami Armii Czerwonej. przejściu 2 szwadronu do Narodowego Zjednoczenia Wojskowego we wrześniu 1945 r. podporządkował się rozkazowi „Burego” i został w oddziale, który niebawem został przez Komendę Okręgu NZW Białystok czasowo rozwiązany. 1 października 1945 r. został mianowany przez komendanta Okręgu NZW dowódcą okręgowego patrolu Pogotowia Akacji Specjalnej. W listopadzie 1945 r. po powrocie z urlopu, który spędził u rodziny w Wydminach zorganizował ok. 90-osobowy oddział, znany jako 3 Wileńska Brygada NZW. Po  przejęciu dowodzenia oddziałem przez „Burego” wziął udział w rajdzie 3 Brygady do Puszczy Białowieskiej i akcji na Hajnówkę 28 stycznia 1946 r. 14 lutego 1946 r. „Rekin” ze swoimi ludźmi wkroczył do Wydmin (gdzie po wojnie przenieśli się jego rodzice), wystawił posterunki, opanował ratusz, a na rynku wywiesił biało-czerwoną flagę. Tego dnia Wydminy były w Wolnej Polsce – wspominali potem przez lata mieszkańcy. Dwa dni później, 16 lutego 1946 r., podczas postoju na kwaterach we wsi Gajrowskie główne siły, liczącej 120 żołnierzy 3 Brygady NZW, pod dowództwem kpt. Romualda Rajsa „Burego” zostały zaskoczone przez obławę, w której brało udział 1,5 tys. funkcjonariuszy NKWD, UB i MO. W wyniku tej bitwy 3 Brygada została rozproszona i musiała wycofać się w dwóch oddziałach na Podlasie. W walce zginęło 23 żołnierzy podziemia, w tym dwaj oficerowie – por. Jan Boguszewski „Bitny” i por. Włodzimierz Jurasow „Wiarus”. Zidentyfikowany przez UB jako żołnierz 3 Brygady NZW został aresztowany w dniu 3 grudnia 1948 r. Przeszedł bardzo ciężkie śledztwo. Sądzony wraz ze swoim dowódcą kpt. Romualdem Rajsem „Burym” w pokazowym procesie odbywającym się w sali białostockiego kina „Ton” w dniach 19-27 września 1949 r. został skazany wyrokiem z dnia 1 października 1949 r. na karę dożywotniego więzienia. W wyniku rewizji procesu wniesionej przez prokuratora był ponownie sądzony 11 stycznia 1950 r. przez WSR w Białymstoku i skazany w dniu 14 stycznia 1950 r. na karę śmierci. Decyzją z 27 marca 1950 r. Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski i ppor. Kazimierz Chmielowski „Rekin” został zamordowany strzałem w tył głowy 1 kwietnia 1950 r. o godz. 21.00 w więzieniu w Białymstoku.

Przewiń do góry
Skip to content