W dniu 1 marca 2014 roku w Wydminach na placu przed kościołem nastąpi odsłonięcie pomnika poświęconego Żołnierzom Wyklętym i tablicy pamiątkowej ku czci ppor. Kazimierza Chmielowskiego.
Kim był Kazimierz Chmielowski?
Kazimierz CHMIELOWSKI ps. ”REKIN” urodził się 23.08.1925 r. w Żabińcach woj. tarnopolskie, jako syn Maksymiliana i Zofii. W konspiracji zaczął działać od 14.08.1940. Od 1942 r. pełnił w AK służbę jako łącznik ps. „Smutny”. W październiku 1943 roku zgłosił się do działającej na Wileńszczyźnie grupy „Szczerbca” ( od marca 1944 r. występowała jako 3. Brygada Wileńska AK ). W oddziale ukończył szkołę podchorążych. Odznaczał się wyjątkową odwagą. Był czterokrotnie ranny w czasie walk na Wileńszczyźnie – wziął udział w większości akcji bojowych 3. Brygady. W operacji „Ostra Brama” dowodził 1. plutonem w szwadronie kawalerii. Po rozbiciu oddziałów AK przez władze sowieckie został aresztowany przez NKWD i wywieziony do obozu w Kałudze pod Moskwą, gdzie pracował w niewolniczych warunkach przy wyrębie lasu.
W maju 1945 uciekł z obozu i dołączył do 5. Wileńskiej Brygady AK mjr „Łupaszki”. We wrześniu 1945 po przejściu 2 szwadronu do Narodowego Zjednoczenia Wojskowego podporządkował się rozkazom kpt. Romualda Rajsa ps. „Bury”.1.10.1945 r. mianowany przez komendanta Okręgu Białystok Narodowego Zjednoczenia Wojskowego dowódcą okręgowego Pogotowia Akcji Specjalnej. W listopadzie 1945 r. po powrocie z urlopu, który spędził u rodziny w Wydminach zorganizował 90 – osobowy oddział, znany jako 3. Wileńska Brygada NZW. Konny pluton pod jego dowództwem 14 lutego 1946r. opanował Wydminy. Partyzanci rozstawili posterunki i wywiesili na rynku flagę z orłem w koronie. Tego dnia Wydminy były w Wolnej Polsce. Nazajutrz „Rekin” wyprowadził swój pluton na południowy skraj Puszczy Boreckiej.
16 lutego brał udział w największej bitwie antykomunistycznego podziemia w rejonie Mazur w miejscowości Gajrowskie . W bitwie pod Orłowem dowodził patrolem, który powstrzymał atak oddziału LWP. Uniemożliwił w ten sposób otoczenie i zniszczenie stacjonujących w sąsiedniej wsi głównych sił 3. Brygady walczących z NKWD. W bitwie tej zginął między innymi jego kolega z Wileńszczyzny – por. Włodzimierz Jurasow „Wiarus”, który przeszkodził mu w popełnieniu samobójstwa we wrześniu 1945 r. Do połowy kwietnia 1946 r. działał na Lubelszczyźnie i Podlasiu. W sierpniu 1946 r. zdecydował się na życie w „cywilu” i wyjechał do Chorzowa, gdzie podjął pracę w hucie Kościuszko a w październiku 1946 studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Śląskiej w Gliwicach. 10 III 1947 r. ujawnił się w WUBP w Katowicach podając się za szer. Kazimierza Chmielowskiego „Smutnego” z AK Wilno. Zidentyfikowany jako żołnierz 3. Wileńskiej Brygady NZW został aresztowany 3.12.1948 r. Już następnego dnia został przewieziony do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Mimo trwającego kilkanaście miesięcy potwornego śledztwa, najbardziej wyrafinowanych ubeckich metod, nie dał się złamać Sądzony wraz z dowódcą kpt. Rajsem „Burym” w pokazowym procesie w sali kina „Ton” w Białymstoku został skazany 1.10.1949 r. na karę dożywotniego więzienia. W wyniku rewizji prokuratora ponownie sądzony i skazany 14.01.1950 roku na karę śmierci.
Decyzją z 27.03.1950 r. Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Został rozstrzelany 01.04.1950 r. Miejsce jego spoczynku nie jest znane. We wrześniu 1989 z inicjatywy NSZZ „Solidarność” w Białymstoku na ścianie kina „Ton” przy. ul. Rynek Kościuszki zawisła tablica, na której między innymi czytamy „W budynku tym skazywano na śmierć żołnierzy Polski Podziemnej……”.
W 1995 roku Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego na sesji w Olsztynie uznał ten wyrok za nieważny.
A oto kilka informacji o rodzinie Kazimierza Chmielowskiego.
Jego ojciec był bratankiem słynnego franciszkanina, powstańca styczniowego i malarza, a także założyciela zgromadzenia zakonnego albertynów i albertynek – Adama Chmielowskiego (1845 – 1916), który został kanonizowany jako św. Brat Albert. Kanonizacji dokonał 12 listopada 1989 roku w Rzymie Jan Paweł II . Ojciec Maksymilian po osiedleniu się w Wydminach podjął wraz z córką pracę w tutejszej spółdzielni rybackiej. Córka Maria Zofia , siostra Kazimierza w tejże spółdzielni poznała przyszłego męża Janusza Godzimirskiego. Ślub odbył się w 1949 roku w kościele w Wydminach. W Wydminach też została ochrzczona dwójka ich dzieci. W roku 1957 cała rodzina przeprowadziła się do Giżycka, gdzie Janusz Godzimirski kierował przez wiele lat Państwowym Gospodarstwem Rybackim. Maria Zofia Godzimirska z domu Chmielowska zmarła w 1990 r., Janusz zmarł w 2000 r. Ich dzieci, syn Michał i córka Magdalena mieszkają obecnie w Warszawie , natomiast drugi syn Jakub w Norwegii.